در نخستین دیدار رسمی میان دونالد ترامپ و شی جینپینگ پس از شش سال، امریکا و چین در حاشیه اجلاس کره جنوبی به توافقی تجاری با اعتبار یکساله دست یافتند. هدف اصلی این توافق، مهار تنشهای فزاینده و جلوگیری از آغاز دور جدیدی از جنگ تجاری میان دو اقتصاد بزرگ جهان عنوان شده است.
بر اساس مفاد این توافق، چین کنترلهای صادراتی خود بر عناصر خاکی کمیاب و آلیاژهای مورد استفاده در تولید نیمههادیها را بهطور موقت تعلیق کرده است. در مقابل، امریکا نیز تعرفههای جدید بر واردات چیپها و تجهیزات مخابراتی از چین را به تعویق انداخته و همچنین تعرفههای مرتبط با فنتانیل را بهصورت مرحلهای کاهش داده است. این کاهش در ازای تعهد جدیتر پکن برای کنترل زنجیره تولید و قاچاق مواد اولیه دارویی صورت گرفته است. تعرفههای جدید در بخش کشتیرانی و باربری نیز به حالت تعلیق درآمدهاند.
اهمیت عناصر خاکی کمیاب در این توافق بهویژه برای امریکا بسیار بالاست. این مواد معدنی مانند نئودیمیم، دیسپروزیم و ساماریوم در تولید موتورهای خودروهای برقی، تجهیزات نظامی، توربینهای بادی و چیپهای پردازشی پیشرفته کاربرد دارند. چین بخش عمدهای از تولید و فرآوری این عناصر را در اختیار دارد و هرگونه محدودیت در صادرات آنها میتوانست قیمت چیپها را بهطور قابلتوجهی افزایش داده و زنجیره تأمین صنایع خودروسازی در امریکا، اروپا و ژاپن را تحت فشار قرار دهد.
از نگاه تحلیلگران بازار، این توافق بهعنوان یک دوره آتشبس تجاری تلقی میشود که در آن دو کشور تلاش دارند رقابت را بهجای تقابل مستقیم مدیریت کنند. در کوتاهمدت، آرامش نسبی در بازارها و کاهش نوسان در سهام شرکتهای فناوری مشاهده میشود، اما در بلندمدت، رقابت ساختاری در حوزه نیمههادیها و هوش مصنوعی همچنان ادامه خواهد داشت. همچنین امریکا تلاش خواهد کرد وابستگی خود به زنجیره تأمین چین را کاهش دهد.
این توافق پایان جنگ اقتصادی میان امریکا و چین نیست، بلکه بازتنظیم صحنه رقابت میان دو قدرت اقتصادی جهان است.