حذف کاربران ایرانی از گودریدز؛ زنگ خطری برای عدالت دسترسی به دانش جهانی
در شرایطی که پلتفرمهای آنلاین به بستری اصلی برای تعاملات فرهنگی و گسترش دانش تبدیل شدهاند، کاربران ایرانی همچنان در دوگانهی فیلترینگ داخلی و تحریمهای بینالمللی گرفتارند. حذف اخیر کاربران ایرانی از سایت گودریدز، بار دیگر ابعاد پیچیدهی این تقاطع محدودیتها را نمایان کرده است.
امیر مجیری، کارشناس فناوری اطلاعات، در گفتوگویی با تأکید بر مفهوم «عدالت دسترسی»، میگوید که چنین حذفهایی مصداق تبعیض ساختاری است. او با اشاره به اینکه گودریدز در گذشته از فیلتر شدن توسط ایران انتقاد کرده بود، حذف اخیر کاربران ایرانی را تضادی آشکار در سیاستهای آن میداند.
مجیری معتقد است که با حذف کاربر ایرانی، نهتنها دسترسی افراد به یک سکوی جهانی از بین میرود، بلکه آثار فرهنگی، دیدگاهها، فهرستهای کتاب، و حتی ردپای کتابهای فارسی نیز از حافظهی وب جهانی محو خواهد شد.
این کارشناس همچنین از فقدان شفافیت پلتفرمها انتقاد میکند و میگوید گودریدز در شرایط استفادهی خود هیچ اشارهای به حذف بر اساس ملیت نکرده و حتی نام «ایران» را هنگام ثبتنام در فهرست کشورها قرار داده است.
در سوی دیگر، مجیری استفاده از VPN و تغییر هویت دیجیتال را تنها راهکاری موقتی میداند و تأکید میکند که «تا زمانی که سیاستهای تبعیضآمیز تغییر نکند، ابزارهای دور زدن، فقط صورت مسئله را پاک میکنند.» او خواهان واکنش رسمی رسانهها، کاربران و نهادهای مدنی شده و تأکید دارد که سکوت در برابر این روند به «حذف تدریجی از حافظهی جهان» منجر خواهد شد.