یک پست تبلیغاتی!
پرونده هستهای ایران بار دیگر در صدر تحولات بینالمللی قرار گرفته و «مکانیسم ماشه» بهعنوان ابزار بازگشت خودکار تحریمها، وارد مرحلهای حساس شده است. کشورهای اروپایی عضو برجام—بریتانیا، فرانسه و آلمان—اعلام کردهاند که ایران از تعهدات هستهای خود عدول کرده و روند فعالسازی این مکانیسم را آغاز کردهاند.
مکانیسم ماشه، طبق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، طراحی شده تا در صورت نقض جدی توافق، تحریمهای پیشین بدون نیاز به رأیگیری مجدد و بدون امکان وتو، بازگردند. این ویژگی غیرقابل وتو بودن، آن را به ابزاری قدرتمند در ساختار حقوقی برجام تبدیل کرده است.
در واکنش، چین و روسیه تلاش کردهاند با ارائه پیشنویس قطعنامهای، اجرای ماشه را شش ماه به تعویق بیندازند تا فرصت بیشتری برای دیپلماسی فراهم شود. اما این پیشنویس برخلاف خود مکانیسم ماشه، نیازمند رأیگیری در شورای امنیت است و با خطر وتوی آمریکا و بریتانیا مواجه است. بنابراین، احتمال موفقیت این تلاش بسیار محدود است.
بهطور خلاصه، اگرچه تعویق اجرای ماشه نیازمند اجماع و اجتناب از وتو است، خود مکانیسم ماشه بهمحض فعالسازی، مسیر بازگشت تحریمها را بدون مانع حقوقی طی خواهد کرد. ایران نیز هشدار داده که در صورت بازگشت تحریمها، همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را متوقف خواهد کرد—اقدامی که میتواند پیامدهای گستردهای برای ثبات منطقهای و روابط دیپلماتیک داشته باشد.
در این شرایط، مکانیسم ماشه نهتنها یک ابزار حقوقی، بلکه به نقطهای تعیینکننده در آینده تعاملات بینالمللی ایران تبدیل شده است.